PAŁAC BRANICKICH W BIAŁYMSTOKU

 Magnacka rezydencja rodu Branickich, pałac Izabeli z Poniatowskich Branickiej, rodzonej siostry króla Stanisława, oraz jej męża hetmana wielkiego koronnego Jana Klemensa, barokowy zespół pałacowo-parkowy słusznie nazywany Wersalem Północy.

Zgodnie z legendą ,dzieje Białegostoku zaczynają się w 1320 roku, kiedy książę litewski Giedymin  polował w puszczy na tura. Odpoczywając po łowach nad puszczańskim strumieniem miał powiedzieć: "Czysty, biały stok... można by tu zbudować dwór, albo i wieś założyć". Nie on pierwszy wpadł jednak na taki pomysł... Miejsce na którym stoi Pałac zamieszkiwane było od tysięcy lat!

Pierwsi osadnicy pojawili się tutaj w końcowym okresie epoki brązu i na pewno mieszkali w początkowym okresie epoki żelaza. Rewelacyjnym odkryciem zakończyły się wykopaliska prowadzone wokół Pałacu Branickich. Na dziedzińcu wstępnym, zamiast poszukiwanej fontanny z okresu Jana Klemensa Branickiego natrafiono na osadę kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza, czyli sprzed 2500-2600 lat, na  narzędzia krzemienne  i ślady po domostwach oraz na mnóstwo "ceramiki kreskowanej"  z przełomu starej i nowej ery.
W XVI wieku na terenie nad rzeczką Białą znajdował się dwór Michała Raczkowicza, a w latach późniejszych zamek obronny rodziny Wiesiołkowskich.
Zamek na barokowy pałac przebudowywać począł Stefan Mikołaj Branicki, a jego syn Jan Klemens przez kolejnych pięćdziesiąt lat dopieszczał pozostałe "szczegóły". W rezultacie powstała wspaniała magnacka rezydencja, która za swoich czasów została okrzyknięta mianem Wersalu Północy.
Za czasów hetmana Branickiego w pałacu, oficynach i pawilonach było 178 pokoi, w tym ponad 100 "paradnych". Większość kunsztownie zdobiona i wypełniona pięknymi meblami oraz licznymi dziełami sztuki.
Dwa ogrody- Górny w stylu francuskim i Dolny w stylu angielskim, pokryte były roślinnością, posągami mitologicznych postaci i kunsztownymi rzeźbami, fontannami, sadzawkami, mostkami, kaskadami, altanami i pawilonami ogrodowymi. Przy parku pałacowym stał budynek Arsenału i Stajnie , po drugiej stronie Pałacyk Gościnny, a na krańcu ogrodu dolnego zbudowano piętrowy "operhaus" -pierwszą stałą scenę na ziemiach polskich...
Za lewym skrzydłem pałacu wzniesiono trzy oranżerie, słynne w całej Polsce, Pomarańczarnię i Figarnię z 330 ozdobnymi drzewami. Od strony wschodniej i południowej ogrody zostały otoczone przez dwa zwierzyńce, jeden dla sześćdziesięciu jeleni, drugi dla stu danieli. O sarnach i bażantach w pomniejszej ilości nawet wspominać nie będę.
W obecnych czasach trwają starania o przywrócenie Pałacowi i ogrodom Branickich dawnego splendoru, który utracił w zawierusze dziejów, pozostając mimo wszystko najjaśniejszą perłą architektury białostockiej ziemi.

Wersal Podlaski

Rezydencja od strony salonu ogrodowego

Widok Pałacu Branickich od strony stawów pałacowych

Pałac Branickich- obecnie gmach Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

Dziedziniec wstępny Pałacu Branickich

Brama wjazdowa do rezydencji Branickich 

Pawilon pod Orłem na tle Kościoła Farnego

Wieże Kościoła Farnego widoczne  z ogrodów Branickich